مفهوم‌شناسي عفاف

علامه سيدمحمد‌حسين طباطبائي، عفاف را از اصول سه گانه فضيلت‌هاي اخلاقي مي‌داند كه صبر، حيا، ايثار، سخاوت، و... بر شاخه آن مي‌رويد. او پس از آنكه قواي شهواني، غضبي و فكري را منشأ و خاستگاه تمام اخلاق انساني برمي‌شمرد، مي‌گويد: «حد اعتدال در قوة شهواني «عفاف» و افراط و تفريط در آن«شَرَه» و «خمود» ناميده مي‌شود». بر اين اساس عفاف، معنايي فراخ‌تر از پاك‌دامني و پالودگي از فحشا و زنا دارد. قرآن كريم و نصوص روايي نيز، عفاف را در معناي وسيع‌تر از عفاف و پاكي جنسي به كار برده و آن را به معناي در پيش گرفتن رويه اعتدال، خودنگه‌داري، تسلط بر خويشتن، صبوري و ايستادگي در برابر كام‌جويي ناروامیداند.